Computer Hardware Fundamental (PC OVERVIEW)

က်ေနာ္ blog မွာ စာမေရးျဖစ္တာ နည္းနည္းၾကာသြားျပီ..ဒီတခါ ကြန္ပ်ဴတာ Hardware အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးမယ္လို ့ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္..နယ္ကသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က သင္တန္းမတက္နိုင္တာ ကတစ္ေၾကာင္း အခ်ိန္မေပးနိုင္လို ့ အိမ္မွာပဲဖတ္ဖို ့အဆင္ေျပမွာမို ့ ခုလိုဖိုရမ္မွာ တင္ေပးရင္ပိုေကာင္းမယ္ ဆိုေတာ့ ေရးဖို ့တြန္းအားတစ္ခုရသြားတယ္..သင္တန္းတက္ရင္ ေလးငါးေသာင္းေလာက္ကုန္မွာမို ့သင္တန္း တက္ဖို ့အဆင္မေျပအခက္အခဲျဖစ္ေနသူအတြက္လည္း အဆင္ေျပသြားေအာင္ဆိုတဲ ့စိတ္ရယ္ English စာကို ဘာသာျပန္ျပီးမဖတ္ခ်င္ၾကေသာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္သာ ကြန္ပ်ဴတာ Hardware အေၾကာင္း ကိုဖတ္ခ်င္ေသာ သူမ်ားအတြက္ အဆင္ေျပမယ္လို ့ လည္းယံုၾကည္မိပါတယ္.. ေဆြးေနြးေပးမည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ားမွာေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္…
အခန္း (၁) PC OVERVIEW
အခန္း (၂) MICROPROCESSOR
အခန္း (၃) RAM
အခန္း (၄) BIOS AND CMOS
အခန္း (၅) MOTHERBOARD
အခန္း (၆) HARD DISK
အခန္း (၇) POWER SUPPLY
အခန္း (၈) HOW TO WORK CD ROM DRIVE
အခန္း (၉) VIDEO
အခန္း (၁၀) SOUND
အခန္း (၁၁) WINDOWS INSTALLATION
အခန္း (၁၂) HOW TO CHOOSE A COMPUTER TO INSTALL
အခန္း (၁၃) BASIC NETWORKING
ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာ
အားလံုးပဲ မဂၤလာပါခင္ဗ်ာ..အခန္း(၁) pc overview ကေနစလိုက္ၾကရေအာင္ ...ကြန္ပ်ဴတာ ဆိုတာ ဘယ္ကစ calculator ကစေပါ့ဗ်ာ..ငယ္ငယ္တုန္းကသင္ခဲ ့ ဖူးတယ္ what is a computer ?ကြန္ပ်ဴတာ ဆိုတာ ဘာလဲ လို ့ေမးရင္ electronic device တစ္ခုျဖစ္တယ္ ဆိုျပီးေတာ့ေျဖခဲ့တယ္ ..အဲခုေနခါမွာက်ေတာ့ electronic device ျဖစ္တယ္လို ့ေျဖဖို ့ မလံုေလာက္ ေတာ့ဘူး.. ကြန္ပ်ဴတာလို ့ေျပာလိုက္တာနဲ ့သူ ့မွာဘာရိွမလဲဆိုရင္ input ,output, processing ရိွရမယ္..အဲဒါအေျခခံပဲ.. ဟုတ္ျပီဒါဆို ကြန္ပ်ဴတာကို အပိုင္းလုိက္ခြဲျပီးေလ့လာမယ္ဆိုရင္ နွစ္ပိုင္းရိွတယ္..အဲဒါဘာလဲဆိုေတာ့ hardware ပိုင္းနဲ ့ software ပိုင္းဆိုျပီးေတာ့ ရိွတယ္..ဒါျဖင့္ hardware ဆိုတာ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးေခၚသလဲ software ဆိုတာဘယ္လိုဟာမ်ိဳးေခၚသလဲ..hardware ကို က်ြန္ေတာ္တို ့အဓိပၸယ္ဖြင့္ၾကည့္မယ္..any part of a computer , you can see or touch တဲ ့ က်ြန္ေတာ္တို ့ရဲ ့မ်က္စိေရွ ့မွာျမင္ျပီးေတာ့ကိုင္တြယ္ထိေတြ ့လို ့ ရသမွ်အရာအားလံုးသည္ hardware ေတြပါပဲ..software ဆိုတာေကာလို ့ေမးရင္ software ဆိုတာ set of instruction that tell a computer what to do ကြန္ပ်ဴတာကိုဘာလုပ္ခိုင္းေစခ်င္တယ္ဆိုတဲ ့အမိန္ ့ အစုအေ၀းေတြကို software လို ့ ေခၚတယ္..ေနာက္ firmware ဆိုတာရိွေသးတယ္..firmware ဆိုတာဘာကိုေျပာလဲဆိုေတာ့ hardware နဲ ့ software ေပါင္းစပ္ထားတာကိုေခၚတာ..ဒါဆို firmware ေတြက ဘာေတြကိုေခၚတာလဲ တို ့motherboard ေတြမွာဆိုရင္ အထင္ရွားဆံုးက ROM BIOS ေပါ့..physically အရသူ ့မွာ chip ရိွတယ္ logically အရ သူ ့ မွာကြန္ပ်ဴတာရဲ ့hardware device ေတြတပ္ဆင္မွဳေပၚမူတည္ျပီးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲနိုင္တဲ ့program အစုေ၀းေလးေတြရိွတဲ ့အတြက္ေၾကာင့္ firmware လို ့ေခၚတာျဖစ္တယ္..hardware မွာ အဓိကေလ့လာရမဲ့အပိုင္း ေတြရိွတယ္ အဲဒါဘာေတြလဲဆိုေတာ့..CPU ,Ram ,Hard Disk,VGA ,Power supply, Motherboard,Sound card,CD Rom,Expansion bus အစရိွသျဖင့္ေပါ့..
Input /output device ေတြက ဘာေတြလဲ…..
အခုhardware device ေတြနဲ ့မိတ္ ဆက္ ေပးမယ္.. ေစာနကေဆြးေနြးခဲ့တဲ့ထဲမွာကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ input output processing လို ့ ေျပာခဲ့ တယ္..အခုကြန္ပ်ဴတာရဲ ့input device ေတြကိုေလ့လာမယ္ အဲဒါကဘာလဲဆိုေတာ့ keyboard ရယ္ mouse ၇ယ္..mouse မွာနွစ္မ်ိဳးရိွတယ္ ps2 mouse usb mouse ဆိုျပီးေတာ့ရိွတယ္ wireless mouse ဆိုတာ ရိွေသးတယ္ သူကလဲ usb နဲ ့တပ္ရလို ့usb mouse အမ်ိဳးစားထဲမွာပါ၀င္တယ္..ps2 mouse ရဲ ့ connector ကိုၾကည့္လိုက္ပါ အစိမ္းေရာင္ျဖစ္တယ္ ဒါက industry standard ျဖစ္တယ္ industry standard ဆိုတာဒီ mouse ကိုထုတ္လိုက္တဲ ့company တိုင္းက connector ေခါင္းကို အစိမ္းေရာင္ အျဖစ္သတ္မွတ္လိုက္ တာ..green color ေပါ့ သူ ့မွာ pin 6pin ၇ိွတယ္ mini din လို ့ ေခၚတယ္..ဒါဆိုအရင္ အစိမ္းေရာင္အေပါက္ကုိျမင္လိုက္တာနဲ ့ ဒါmouse တပ္တဲ ့connector port ဆိုတာသိသြားျပီ..ps2 ကီးဘုတ္လည္း ဒီအတိုင္းပဲ သူ ကအျပာေရာင္ blue color ေပါ့ သူလဲ 6pin mini dinconnector ျဖစ္တယ္.ဘာေၾကာင့္ဒီေနရာမွာ mini din လို ့ေျပာေနရလဲဆိုေတာ့ အရင္ AT motherboard ေတြမွာတုန္းက ကီးဘုတ္connector အျဖစ္ 5 pin Din ဆိုတဲ့connector ေခါင္းအၾကီးရိွခဲ့တယ္..ေနာက္ပိုင္းATX motherboard ေတြမွာအားလံုးကို mini Din အျဖစ္ေျပာင္း လဲသံုးစြဲခဲ့ၾကတာ..ေအာက္ကပံုေတြမွာေလ့လာနိုင္ပါတယ္..

Mouse ေတြရဲ ့နည္းပညာ

Mouse မွာ နည္းပညာနွစ္မ်ိဳးရိွတယ္ ဘာလဲဆိုေတာ့ mechanical mouse နွင့္ optical mouse .. ..mechanical mouse ဆိုတာ mechanically အရ x y z ဆိုတဲ ့၀င္ရိုးသံုးခုကိုအမွီျပဳျပီး mouse ရဲ ့ ေအာက္ေျခမွာ track ball ေလးေတြကိုထည့္သြင္းအသံုးျပဳတာ အဲဒီ track ball လည္တဲ ့ အေပၚမွာမူတည္ျပီး ေတာ့ screen ရဲ ့မ်က္နွာျပင္မွာ mouse pointer ကေရြ ့လ်ားပါတယ္..optical mouse က်ေတာ့ အလင္းကို sense လုပ္ျပီေတာ့ monitor ရဲ ့မ်က္နွာျပင္မွာ pointer ေ၇ြ ့လ်ားေစတယ္..mechanical mouse က optical mouse နဲ ့စာရင္ pointer ကိုတိတိက်က်ေရြ ့လ်ားေစဖုိ ့ေနွးပါတယ္..mouse speed ကို dpi နဲ ့တိုင္းတာတယ္ dip speed နည္းတယ္ေပါ့ optical mouse ေတြ က mechanical mouseထက္သာတယ္ dpi ပို မ်ားတယ္ ပိုျပီးေတာ့လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္လွဳပ္ရွားတယ္ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ optical mouse ေတြျဖစ္ကုန္ၾကပါျပီ.. mechanical mouse ေတြကို ေက်ာင္းေတြ ရံုးေတြမွာေတြ ့ နိုင္ပါေသးတယ္..တခ်ိဳ ့အိမ္မွာလည္းေတြ ့ေတြ ့ ေနရပါေသးတယ္ အ၇င္တုန္းကဟာေတြေပါ့..
 

Output devices ေတြက ဘာေတြလဲ…
ေနာက္ တို ့input device အေၾကာင္းျပီးသြားတဲ ့အခါမွာ output device ေတြကိုေလ့လာၾကည့္ရေအာင္..ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့အခ်က္အလက္ကို ကီးဘုတ္ နဲ ့mouse ကေနသတင္ း အခ်က္အလက္ေတြ ရိုက္ထည့္ျပီးလို ့အထဲမွာ microprocessor ကေနတြက္ခ်က္ျပီးသြားျပီ က်ြန္ေတာ္ တို ့ ဘာနဲ ့ ၾကည့္မလဲ..ဘယ္လိုသိမလဲ အဲမွာ output ဆုိတာလိုလာျပီ..monitor က out put ေပ့ါေမာ္နီတာ ကေန ၾကည့္မွက်ြန္ေတာ္ တို ့ျမင္ရမွာေပါ့..

output devices ျဖစ္တဲ ့ေမာ္နိီတာ ကိုေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေမာ္နီတာ မွာနွစ္မ်ိဳးနွစ္စားရိွတယ္ CRT AND LCD ….CRT ဆိုတာ cathode ray tube နဲ ့လုပ္ထားတဲ ့monitor ျဖစ္တယ္ သူက တို ့ဆယ္တန္းတုန္းက physic မွာ electron beam အေၾကာင္းသင္ခဲ့ဖူးၾကလိမ့္မယ္..electron ေတြက electron gun အခန္းကေန screen ကိုရိုက္တာျဖစ္တယ္ စခရြန္ ၇ဲ ့မ်က္နွာျပင္မွာ phosphor ေတြသုတ္ ထားတယ္ (Red,Green,Blue)အေ၇ာင္သံုးေရာင္အလင္းထုတ္လြတ္မွုေပၚမူတည္ျပီး ေမာ္နီတာ screen ေပၚမွာအရုပ္ေတြစာေတြျမင္ရ တာျဖစ္တယ္.. ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ LCD ေပါ ့ liquid crystal display လို ့ ေခၚတယ္..သူက ေမာ္လိီက်ဴးေတြကိုသံုးျပီးေတာ့ ဖန္သားရဲ ့မ်က္နွာျပင္ကိုအလင္းရေစဖို ့ special lamp ေလးေတြပါရိွတယ္..သူလဲ CRT လိုပဲ RGB နဲ ့ ျပဳလုပ္ထားျပီး ဒီအေရာင္သံုးေရာင္နဲ ့ပဲပံုေဖာ္သြားတာျဖစ္တယ္ ဒါေပမဲ ့CRT နဲ ့နည္းပညာေတာ့ကြဲျပားတယ္ electron beam နဲ ့ရိုက္တာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ +charge –charge ေတြနဲ ့screen ရဲ ့ မ်က္နွာျပင္မွာ ပံုရိပ္ေတြကို တိတိက်က်ပံုေဖာ္ေပးတယ္..

ေမာ္နီတာရဲ ့ size ကိုဘယ္လိုတိုင္းတာလဲ….
CRT ပဲျဖစ္ျဖစ္ LCD ပဲျဖစ္ျဖစ္ သုူ ့ေမာ္နီတာ size ကို ့လက္မနဲ ့တိုင္းတာတယ္ ငါေမာ္နီတာက 17 လက္မ 19 လက္မ စသျဖင့္တိုင္းတာတယ္..အဲလိုတိုင္းတာတဲ့အခါမွာ monitor size ,viewable image size ဆိုတာရိွတယ္ တို ့ေမာ္နီတာေတြကိုတိုင္းတာတဲ့ အခါမွာေထာင့္ျဖတ္တိုင္းတာပါတယ္..english လို ့diagonal ေပါ့ဗ်ာ..အဲလိုတိုင္းတာတဲ့အခါမွာ အတြင္းက ဖန္သားျပင္ၾကီးသက္သက္တုိင္းတာတာကို viewable image size လို ့ ေခၚျပီးေတာ့ အျပင္ဘက္ကအေပၚေအာက္ေထာင့္ျဖတ္တိုင္းတာ တာကိုေတာ့ monitor size လို ့ ေခၚပါတယ္…ေအာက္ကပံုမွာေလ့လာနိုင္ပါတယ္…

LCD ေမာ္နီတာမ်ားဟာ CRT monitor ေတြထက္အားသာခ်က္ေတြ၇ိွပါတယ္ power consumption နည္းတယ္. Radiation ထုတ္လြတ္မွုနည္းတယ္ တို ့ပံုမွန္အားျဖင့္ CRT ေမာ္နီတာေရွ ့မွာလူတစ္ေယာက္ဟာ ၾကာရွည္မထိုင္နိုင္ပါဘူး အင္းၾကာရွည္ထိုင္ရင္လည္းအဲဒီလူရဲ ့မ်က္စိကိုထိခိုက္တတ္ တယ္ကြန္ပ်ဴတာသံုး တာၾကာ လာတာနဲ ့အမ်ွေပါ့ေလ..LCD ကပိုျပီးေတာ့အေလးခ်ိန္နည္းတယ္ ဒါေတြက lcd ေတြရဲ ့အားသာ ခ်က္ေလးေတြေပါ ့ခုေနာက္ပိုင္းဆိုရင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား LCD သံုးတာမ်ားလာၾကပါျပီ.. LCD ေတြက ေစ်းကေတာ့ CRT ေတြထက္မ်ားတယ္.. LCD ေမာ္နီတာတစ္လံုးကို တစ္သိန္း၀န္းက်င္အနည္းဆံုးရိွျပီးေတာ့ CRT ေမာ္နီတာ ေတြက ေတာ့အနည္းဆံုး 5ေသာင္းတန္နဲ ့အထက္ေတာ့ရိွမယ္ထင္တယ္..ေမာ္နီတာ မွာ data ၾကိဴးနဲ ့ ပါ၀ါၾကိဴးဆိုျပိီး ေတာ့ရိွတယ္ monitor သီးသန္ ့ပါ၀ါေပးရပါတယ္ ups နဲ ့ခံျပီးသံုးတယ္ဆိုေပမဲ ့ပါ၀ါက သတ္သတ္ စီသံုးတာျဖစ္တယ္ ေမာ္နီတာအတြက္သပ္သပ္ ကြန္ပ်ဴတာအတြက္သပ္သပ္စီျဖစ္တယ္..data ၾကိဳးကေတာ့ မားသားဘုတ္ရဲ ့DB connector ဒါမွမဟုတ္ dvi connector စတာနဲ့ဆက္တယ္ DB connector ေတြက 15 pin 3rows ျဖစ္ျပီးေတာ့ dvi connector ေတြက25 pin 3rows ျဖစ္ပါတယ္ DB 15pin ေတြက အျပာေရာင္ နဲ ့motherboard မွာ female ငုတ္အေနနဲ ့လာပါတယ္ dvi connector ေတြကေတာ့အ၀ါ ေဖ်ာ့ ေရာင္အျဖဴေ၇ာင္ အနက္ေရာင္ စတာေတြနဲ့လာတတ္ပါတယ္.. ေနာက္ထပ္႐ုပ္ထြက္အေကာင္းဆုံးကေတာ့ HDMI(High-Definition Multimedia Interface) ပါ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာစတင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေစ်းကြက္ကို ျဖန္႔ခ်ီလိုက္ပါတယ္.. သူ႔ရဲ႕ Data Rate Transfer Rate က 10.2 Gbit/s ျဖစ္ၿပီး 19 Pin ျဖစ္ပါတယ္..HDTV ေတြအတြက္ေတာ့ မရွိမျဖစ္ HDMI ေလးေပါ့...  ခုေနာက္ပိုင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား vga card ေတြထုတ္လာတာနဲ ့အမ်ွသုံးမ်ိဳးစလံုးသံုးလို ့ရေအာင္ထုတ္ထားတာကိုေတြ ့လာရတယ္..dvi က DB connector ေတြထက္ပိုျပီးေတာ့ resolution ပိုေကာင္းသလို  HDMI ကလည္း DVI ထက္ပိုေကာင္းပါတယ္..ဘာေၾကာင့္အဲလိုကြာသြားလဲဆိုေတာ့ သူက digital /analog signal processing ေၾကာင့္ ပိုျပီးေတာ့resolution ပိုေကာင္းပါတယ္..PC တစ္လံုးမိတ္ဆက္အေနနဲ ့ဒီအခန္းေလးကိုဒီမွာနားၾကရေအာင္…

 

ေဆြးေနြးခ်က္ အနွစ္ခ်ဴပ္
၁။ hardware ကို အဓိပၸယ္ဖြင့္မယ္..any part of a computer you can see or touch တဲ ့ က်ြန္ေတာ္တို ့ရဲ ့စိေရွ ့ မွာျမင္ျပီးေတာ့ကိုင္တြယ္ထိေတြ ့လို ့ရသမွ်အရာအားလံုးသည္ hardware ေတြပါပဲ..
၂။ software ဆိုတာ set of instruction that tell a computer what to do ကြန္ပ်ဴတာကိုဘာလုပ္ခိုင္းေစခ်င္တယ္ဆိုတဲ ့အမိန္ ့အစုအေ၀းေတြကို software လို ့ ေခၚတယ္..
၃။ firmware ဆိုတာဘာကိုေျပာလဲဆိုေတာ့ hardware နဲ ့ software ေပါင္းစပ္ထားတာကိုေခၚတာ
၄။ Mouse မွာ နည္းပညာနွစ္မ်ိဳးရိွတယ္ ဘာလဲဆိုေတာ့ mechanical mouse နွင့္ optical mouse
၅။ ေမာ္နီတာ မွာနွစ္မ်ိဳးနွစ္စားရိွတယ္ CRT AND LCD ပါ.….CRT ဆိုတာ cathode ray tube နဲ ့လုပ္ထားတဲ ့ monitor ျဖစ္တယ္
၆။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ lcd ေပါ ့ liquid crystal display လို ့ေခၚတယ္..သူက ေမာ္လိီက်ဴးေတြကိုသံုးျပီး ့ ဖန္သားရဲ ့မ်က္နွာျပင္ကို အလင္းရေစဖို ့special lamp ေလးေတြပါရိွတယ္..သူလဲ CRT လိုပဲ RGB နဲ ့ ျပဳလုပ္ထားျပီး ဒီအေရာင္သံုးေရာင္နဲ ့ပဲပံုေဖာ္သြားတာျဖစ္တယ္.. ဒါေပမဲ ့ CRT နဲ ့နည္းပညာေတာ့ကြဲျပားတယ္ electron beam နဲ ့ရိုက္တာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ +charge –charge ေတြနဲ ့screen ရဲ ့ မ်က္နွာျပင္မွာ ပံုရိပ္ေတြကို တိတိက်က်ပံုေဖာ္ေပးတယ္…
၇။ LCD ေမာ္နီတာမ်ားဟာ CRT monitor ေတြထက္အားသာခ်က္ေတြ၇ိွပါတယ္ power consumption နည္းတယ္. Radiation ထုတ္လြတ္မွုနည္းတယ္ တို ့ပံုမွန္အားျဖင့္ CRT ေမာ္နီတာေရွ ့မွာလူတစ္ေယာက္ဟာ ၾကာရွည္မထိုင္နိုင္ပါဘူး အင္း....ၾကာရွည္ထိုင္ရင္လည္းအဲဒီလူရဲ ့မ်က္စိကိုထိခိုက္တတ္တယ္…
၈။ေမာ္နီတာ မွာ data ၾကိဴးနဲ ့ ပါ၀ါၾကိဴးဆိုျပိီး ေတာ့ရိွတယ္ monitor ကိုသီးသန္ ့ပါ၀ါေပးရပါတယ္…